به نظر می رسد الان کاملاً مشخص شده که استفاده از سیگارهای الکترونیکی یا ویپ برای ریه های شما مضر است.
استفان برودریک، جراح سرطان ریه جانز هاپکینز، می‌گوید: تحقیقات در مورد تأثیرات ویپینگ بر ریه ها هنوز در مراحل مقدماتی است.
به گزارش برودریک در 36-24 ماه گذشته، شاهد افزایش قابل توجه بیمارانی بودیم که ویپ می کشند؛
در مورد خطرات تنباکو شش دهه مطالعه دقیق انجام شده تا نشان دهد کدامیک از 7000 مادۀ شیمیایی استنشاق شده حین سیگار کشیدن بر ریه ها اثر می گذارد اما در مورد ویپ و اثرات کوتاه مدت و بلندمدت آن و اینکه کدام اجزای سیگار الکترونیکی باعث این تأثیرات هستند، اطلاعاتی در دست نیست.
با وجود اینکه در حال حاضر هیچ پاسخ قطعی وجود ندارد، متخصصان راجع به نحوۀ آسیب دیدن ریه ها به خاطر ویپ، یک تئوری دارند.
موقع ویپینگ چه اتفاقی می افتد؟
سیگار کشیدن و ویپینگ هر دو شامل حرارت دادن یک ماده و استنشاق بخار بوجود آمده است. در سیگارهای سنتی، دود ناشی از سوختن تنباکو را می کشید؛ در ویپینگ، یک دستگاه (ویپ قلمی یا ماد) ماده ای به نام ایجوس را تا زمانی که به بخار تبدیل شود گرم می کند و شما آن را استنشاق می کنید.
برودریک می گوید: «ویپ یک سیستم انتقال شبیه نبولایزر است که مبتلایان به آسم یا دیگر بیماری های تنفسی با آن آشنا هستند؛ نبولایزر داروی مایع را به غباری تبدیل می کند که بیمار در آن نفس می کشد. این روش خیلی مؤثری برای رساندن داروها به ریه است».
مواد شیمیایی که موقع ویپینگ استنشاق می کنید
به جای شستن بافت ریه با غبار درمانی، یعنی همان کاری که نبولایزر انجام می دهد، ویپ ریه ها را با مواد شیمیایی بالقوه مضر می پوشاند. ای لیکوئید معمولاً ترکیبی از طعم ها، افزودنی های معطر و نیکوتین یا THC (مادۀ شیمیایی موجود در ماری جوانا که باعث اثرات روانشناختی می شود) است که در بیس مایع روغنی حل شده اند. به اعتقاد برودریک بعضی از عناصر تبخیر شدۀ روغن به اعماق ریه ها رفته و باعث واکنش التهابی می شوند.
ویتامین E ماده ای است که در کانون مطالعات قرار دارد و اغلب از آن به عنوان یک عامل انتقال و غلیظ کننده در ای لیکوئید استفاده می کنند. زمانی که این ویتامین به عنوان یک مکمل خوراکی یا روی پوست استفاده می شود کاملاً بی خطر است ولی استنشاق آن آزاردهنده است. این ماده در ریه کسانی که شدیداً از ویپ آسیب دیده بودند، یافت شده است.
در ادامه به مواد دیگری اشاره می کنیم که در ای لیکوئید یافت شده یا موقع گرم شدن آن تولید می شوند و به ریه ها آسیب می رسانند:
- دی استیل: این افزودنی خوراکی که برای تعمیق طعم سیگارهای الکترونیکی بکار می رود به مجاری ریوی کوچک آسیب می زند.
- فرمالدئید: این مادۀ شیمیایی سمّی می تواند باعث بیماری های ریوی شود و در مشکلات قلبی هم نقش دارد.
- آکرولئین: بیشتر به عنوان علف کش استفاده می شود و می تواند به ریه آسیب برساند.
ویپینگ چگونه بر ریه های شما اثر می گذارد؟
به مرور زمان، متخصصان درک بهتری از چگونگی تأثیر ویپ بر ریه ها بدست می آورند. چیزی که الان می دانیم این است که ویپینگ در چندین بیماری ریوی دخیل است.
ویپینگ و ریه پاپ کورن
ریۀ پاپ کورن اسم دیگر برونشیولیت انسدادی(BO) است، یک بیماری نادر که در نتیجۀ آسیب مجاری ریوی کوچک ایجاد می شود. BO اولین بار زمانی کشف شد که کارگران کارخانۀ پاپ کورن مریض شدند. مقصر اصلی این قضیه دی استیل بود، یک افزودنی خوراکی که برای شبیه سازی طعم کره در پاپ کورن استفاده می شود.
دی استیل اغلب به ایجوس طعم دار اضافه می شود تا طعم آن را بهتر کند.
استنشاق این ماده باعث التهاب شده و ممکن است منجر به زخم های دائمی در کوچکترین مجاری هوایی شود- این بیماری نفس کشیدن را سخت می کند.
ریۀ پاپ کورن درمان پایداری ندارد، هرچند بعضی از درمان می توانند علائم BO را کنترل کنند؛ مهم ترین علائم BO عبارتند از:
- سرفه
- خس خس سینه
- درد قفسۀ سینه
- تنگی نفس
پنومونی لیپوید مرتبط با ویپینگ
برخلاف پنومونی کلاسیک ناشی از عفونت، پنومونی لیپوید وقتی ایجاد می شود که اسیدهای چرب وارد ریه ها می شوند. این بیماری نتیجۀ استنشاق مواد روغنی ای لیکوئید است و واکنش التهابی را در ریه ها تحریک می کند.
علائم پنومونی لیپوید عبارتند از:
- سرفۀ مزمن
- تنگی نفس
- سرفۀ خونی یا خلط خونی
به جز مراقبت های حمایتی، درمان خوبی برای این بیماری وجود ندارد و ریه ها به مرور خودبخود خوب می شوند. مهم ترین کاری که باید انجام دهید، پی بردن به عامل زمینه ساز و از بین بردن آن است.
پنوموتوراکس خودبخودی اولیه بعد از ویپینگ
پنوموتوراکس خودبخودی اولیه که به آن کولاپس ریوی هم می گویند زمانی اتفاق می افتد که سوراخی در ریه وجود دارد و اکسیژن از آن خارج می شود. این حالت در نتیجۀ یک آسیب مثل شلیک گلوله یا ضربۀ چاقو بوجود بیاید یا زمانی که تاول های هوا در بالای ریه ها پاره شده و پارگی های ریزی ایجاد می کنند.
کسانی که به این تاول ها مبتلا می شوند معمولاً افراد لاغر قدبلندی هستند که در دوران نوجوانی دورۀ رشد سریعی داشتند؛ به خاطر این رشد سریع، این احتمال وجود دارد که یک نقطۀ ضعیف تاول بزند و در بالای ریه ها ایجاد شود. این تاول ها به خودی خود هیچ علائمی ایجاد نمی کنند و شما تا قبل از پاره شدن، از وجود آنها بی خبرید. استعمال سیگار یا ویپ احتمال ترکیدن این تاول ها را افزایش می دهد و به فروپاشی ریوی منتهی می شود.
به گفتۀ برودریک « در بیماران جوان بستری در بیمارستان جان هاپکینز ما شاهد بثورات ریوی هستیم و وقتی از آنها می پرسیم که سیگار می کشند یا نه، اغلب می گویند نه من سیگار نمی کشم، ویپ می کنم؛ از همینجا به تمام بیماران عرض می کنم اگر می خواهند از کولاپس ریوی و جراحی احتمالی در آینده در امان باشند، سیگار و ویپ را کنار بگذارند».
علایم کولاپس ریوی عبارتند از:
- درد شدید در قفسه سینه یا شانه
- تنگی نفس
- مشکل در تنفس
شاید اکسیژن درمانی و استراحت تنها کاری باشد که باید برای بهبود این بیماری انجام دهید. البته در موارد پیشرفته تر باید اکسیژن نشست یافته از حفرۀ بدن را با چست تیوب تخلیه نموده یا با جراحی حفرۀ ایجاد شده در ریه را ترمیم کرد.
آیا ویپینگ می تواند باعث سرطان ریه شود؟
با توجه به اینکه ویپینگ باعث ورود مجموعه از مواد شیمیایی به ریه ها می شود، قطعاً موضوع ابتلا به سرطان هم مطرح می شود اما چون محصولات ویپ تازه به بازارها عرضه شدند، هنوز نمی توان در مورد سرطان زا بودن یا نبودن آنها تصمیم گیری کرد. ما می دانیم که سیگار کشیدن باعث می شود ذرات ریز در اعماق درخت برونشیال رسوب کنند و سرطان زا باشند و عین همین مطلب می تواند در مورد ویپینگ هم صدق کند.
قرار گرفتن در معرض دود ویپ بی خطر نیست
این یک افسانه است که دود دست دوم ناشی از ویپ خطری ندارد. خیلی از مردم فکر می کنند دودی که موقع ویپ کشیدن تولید می شود فقط آب است اما این حقیقت ندارد. بخاری که هنگام بازدم خارج می شود حاوی انواع مختلفی از مواد خطرناک است که در ادامه به چند مورد اشاره می کنیم:
- نیکوتین
- ذرات بسیار ریز
- دی استیل
- بنزن(مادۀ شیمایی اگزوز خودرو)
با وجود اینکه شاید بخار دست دوم روی ریه ها تأثیر نگذارد، در صورت امکان بهتر است از آن دوری کنید.
